Καταρχήν ικανοποίηση εκφράζει η κυβέρνηση για την εξέλιξη στο ΚΑΣ όσον αφορά το Ελληνικό. Κυβερνητικές πηγές, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, σημειώνουν ότι γίνεται ένα μεγάλο βήμα για την υλοποίηση της επένδυσης με τήρηση του νόμου, προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η έγκριση των διαδικασιών από το ΣτΕ.
Με τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου να γνωμοδοτούν ομόφωνα υπέρ της κήρυξης του αρχαιολογικού χώρου στο Ελληνικό και κατά πλειοψηφία (15-1) υπέρ των ορίων του, που είναι περίπου 300 στρέμματα εντός της επένδυσης, ολοκληρώθηκε χτες η συνεδρίαση του ΚΑΣ με θέμα την έγκριση ή μη της κήρυξης/οριοθέτησης ως αρχαιολογικού χώρου περιοχής των Δήμων Αλίμου και Ελληνικού-Αργυρούπολης.
Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση, που ελήφθη έπειτα από μια μαραθώνια συνεδρίαση διάρκειας περίπου επτά ωρών, εντός του αρχαιολογικού χώρου συμπεριλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, ο Λόφος Χασάνι, ο οποίος φέρει κατάλοιπα που δείχνουν διαχρονική κατοίκηση από την προϊστορική ως τη μεταβυζαντινή περίοδο, καθώς και η περιοχή του αμαξοστασίου του Τραμ. Το μέλος του ΚΑΣ που μειοψήφησε τάχθηκε υπέρ της εισήγησης της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων (ΕΦΑ) Δυτικής Αττικής, Πειραιώς & Νήσων, η οποία πρότεινε η κήρυξη του αρχαιολογικού χώρου να περιλαμβάνει περίπου το ήμισυ της έκτασης της επένδυσης (περίπου 3.000 στρέμματα), καθώς και τμήμα περιοχής έξω από αυτήν, προκειμένου ο αρχαιολογικός χώρος να ακολουθεί τα όρια των αρχαίων δήμων Ευωνύμου και Αλιμούντος.
Τα όρια του αρχαιολογικού χώρου στα οποία κατέληξαν τα μέλη του ΚΑΣ αφορούν περιοχή βόρεια και βορειανατολικά του οικοπέδου της επένδυσης, καθώς και παρακείμενης, εκτός οικοπέδου, έκτασης που πρότεινε η αρμόδια ΕΦΑ (περίπου 1.600-1.700 στρέμματα στους δήμους Ελληνικό-Αργυρούπολη, Άλιμο και Γλυφάδα), με την κήρυξη να ακολουθεί ενιαία γραμμή εντός κι εκτός επένδυσης. Στη συνεδρίαση πραγματοποίησαν παραστάσεις εκπρόσωποι του ΤΑΙΠΕΔ και της Ελληνικό Α.Ε., καθώς και μέλη του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, που τελευταία έχουν προχωρήσει σε κινητοποιήσεις και παρεμβάσεις με κύριο αίτημα την τήρηση του αρχαιολογικού νόμου.
Αυτή ήταν η τρίτη φορά το τελευταίο διάστημα που απασχολεί το ΚΑΣ το θέμα του Ελληνικού. Η πρώτη ήταν στις 5/9, όταν, έπειτα από άλλη μια μαραθώνια συνεδρίαση, το θέμα της έγκρισης του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) και της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) της επένδυσης διεκόπη, καθώς το κύριο ζήτημα που τέθηκε προς συζήτηση ήταν το κατά πόσο μπορούν να προστατευτούν τα αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής χωρίς να προηγηθεί κήρυξη ή προσωρινή οριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου. Η δεύτερη ήταν στις 27/9, οπότε το ΚΑΣ, μετά από την τοποθέτηση της γενικής γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ), Μαρίας Ανδρεαδάκη - Βλαζάκη, αποφάσισε κατά πλειοψηφία να διακόψει τη συνεδρίαση για την Τρίτη 3/10, προκειμένου να εισαχθεί την ίδια μέρα και το ζήτημα της κήρυξης ή μη του αρχαιολογικού χώρου της περιοχής, το οποίο και θα προηγούνταν.
Όπως και έγινε, καθώς αμέσως μετά το θέμα της κήρυξης, συζητήθηκε εκείνο της έγκρισης του ΣΟΑ και της ΣΜΠΕ της επένδυσης στο Ελληνικό, με τα μέλη να δίνουν ομόφωνα το «πράσινο φως» στα δυο σχέδια, αλλά με ορισμένους όρους. Για παράδειγμα, να υπάρξει αρχαιολογική παρακολούθηση σε όλη την έκταση του πρώην αεροδρομίου στη βάση τροποποιημένου μνημονίου σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, να παραμείνουν αδόμητες περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, όπως η κορυφή Χασανίου, ο αρχαιολογικός χώρος Αγίου Κοσμά, το λατομείο (που δεν συμπεριλήφθηκε στην κήρυξη) και το πιόσχημο ηρώο (το οποίο θα μεταφερθεί στη θέση που βρέθηκε εντός μητροπολιτικού πάρκου) και τέλος, σε κάθε περίπτωση, για λόγους προστασίας των αρχαιοτήτων και του ιστορικού τοπίου της Αττικής, στις μελέτες που θα ακολουθήσουν να μειωθεί το ύψος των μεγάλων κτιρίων.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αντιγράφουμε την ενημέρωση που έκανε στο facebook ο Νίκος Μπελαβίλας, αναπληρωτής καθηγητής του Μετσόβιου Πολυτεχνείου και διευθυντής του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος:
ΕΝΑΣ ΠΡΟΧΕΙΡΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ
1. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο συνεδρίασε, συζήτησε την κήρυξη αρχαιολογικού χώρου στο Ελληνικό, άκουσε τις εισηγήσεις, ψήφισε με 15 ψήφους υπέρ την πρόταση της ΓΓ Μαρίας Βλαζάκη, και έναν επίσης υπέρ του καθηγητή του ΕΜΠ Δημήτρη Καρύδη που επέμεινε για ευρύτερη κήρυξη.
2. Το ΤΑΙΠΕΔ, η "Ελληνικόν" ΑΕ και τα φίλια ΜΜΕ έως την τελευταία στιγμή επέμειναν να μην κηρυχθεί ούτε ένα μέτρο!
3. Αυτή τη στιγμή στο Ελληνικό υπάρχουν 300+ στρέμματα ελεγχόμενου αρχαιολογικού χώρου στο βόρειο τμήμα και στο Χασάνι, ο κηρυγμένος από το 2010 αρχαιολογικός χώρος του Αγίου Κοσμά, το κτίριο Saarinen, τα Hangar της αεροπορίας και η ξύλινη αγγλική "παγόδα" κηρυγμένα μνημεία από το 2016. Στον υπόλοιπο χώρο ισχύει το Μνημόνιο εποπτείας της αρχαιολογικής υπηρεσίας. Επομένως η αρχαιολογική υπηρεσία βρίσκεται πλέον εντός του Ελληνικού, όπως βρίσκεται εντός οποιουδήποτε άλλου σημείου της Αττικής και της χώρας όπου υπάρχουν αρχαιότητες.
4. Οι εξυπνάδες που σύμβουλοι και δημοσιογράφοι διέδιδαν έως αργά το απόγευμα, περί παράκαμψης του ΚΑΣ, περί αντικατάστασης του, περί μη υπογραφής της Υπουργού, περί προσφυγής στο Στε τινάχτηκαν στον αέρα με την ομόφωνη και εξαιρετικά τεκμηριωμένη απόφαση.
5. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αντιστάθηκε στη χειρότερη επίθεση που έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια, προστάτευσε το κύρος του και επιβεβαίωσε τον ρόλο του ως κορυφαίου θεματοφύλακα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
6. Με τις στη συνέχεια αποφάσεις του για το ΣΟΑ και τη ΣΜΠΕ, για πρώτη φορά, θέτει ουσιαστικούς όρους ελέγχου από την πλευρά του Δημοσίου της έως τώρα ανεξέλεγκτης δόμησης.
7. Ακυρώθηκε στην πράξη το άρθρο της σύμβασης του Νοεμβρίου 2014 της κυβέρνησης Σαμαρά, βάσει του οποίου ο επενδυτής θα αποζημιωνόταν αν εντοπίζονταν αρχαιότητες, μετά την έγκριση του ΣΟΑ, με ποσό έως και 100% του τιμήματος! Απόψε ο επενδυτής ειδοποιήθηκε νομίμως ότι υπάρχουν αρχαιότητες, κάτι που επέμενε ότι αγνοούσε έως πριν λίγες ώρες.
2. Το ΤΑΙΠΕΔ, η "Ελληνικόν" ΑΕ και τα φίλια ΜΜΕ έως την τελευταία στιγμή επέμειναν να μην κηρυχθεί ούτε ένα μέτρο!
3. Αυτή τη στιγμή στο Ελληνικό υπάρχουν 300+ στρέμματα ελεγχόμενου αρχαιολογικού χώρου στο βόρειο τμήμα και στο Χασάνι, ο κηρυγμένος από το 2010 αρχαιολογικός χώρος του Αγίου Κοσμά, το κτίριο Saarinen, τα Hangar της αεροπορίας και η ξύλινη αγγλική "παγόδα" κηρυγμένα μνημεία από το 2016. Στον υπόλοιπο χώρο ισχύει το Μνημόνιο εποπτείας της αρχαιολογικής υπηρεσίας. Επομένως η αρχαιολογική υπηρεσία βρίσκεται πλέον εντός του Ελληνικού, όπως βρίσκεται εντός οποιουδήποτε άλλου σημείου της Αττικής και της χώρας όπου υπάρχουν αρχαιότητες.
4. Οι εξυπνάδες που σύμβουλοι και δημοσιογράφοι διέδιδαν έως αργά το απόγευμα, περί παράκαμψης του ΚΑΣ, περί αντικατάστασης του, περί μη υπογραφής της Υπουργού, περί προσφυγής στο Στε τινάχτηκαν στον αέρα με την ομόφωνη και εξαιρετικά τεκμηριωμένη απόφαση.
5. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αντιστάθηκε στη χειρότερη επίθεση που έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια, προστάτευσε το κύρος του και επιβεβαίωσε τον ρόλο του ως κορυφαίου θεματοφύλακα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
6. Με τις στη συνέχεια αποφάσεις του για το ΣΟΑ και τη ΣΜΠΕ, για πρώτη φορά, θέτει ουσιαστικούς όρους ελέγχου από την πλευρά του Δημοσίου της έως τώρα ανεξέλεγκτης δόμησης.
7. Ακυρώθηκε στην πράξη το άρθρο της σύμβασης του Νοεμβρίου 2014 της κυβέρνησης Σαμαρά, βάσει του οποίου ο επενδυτής θα αποζημιωνόταν αν εντοπίζονταν αρχαιότητες, μετά την έγκριση του ΣΟΑ, με ποσό έως και 100% του τιμήματος! Απόψε ο επενδυτής ειδοποιήθηκε νομίμως ότι υπάρχουν αρχαιότητες, κάτι που επέμενε ότι αγνοούσε έως πριν λίγες ώρες.
Αυτό δεν σημαίνει ότι σταματάει η επένδυση ούτε η δόμηση, σημαίνει όμως ότι ακολουθεί τους όρους του σχεδιασμού όπως γίνεται σε κάθε ευρωπαϊκή πόλη, στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στο Βερολίνο. Οι επενδυτές υποχρεούνται να διαβουλευτούν και να συμμορφωθούν με την αρχαιολογική, την περιβαλλοντική και την πολεοδομική νομοθεσία όπως και με τους όρους που θέτει η περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση.
Αυτό δεν συμβαίνει στο Κατάρ ή στο Ντουμπάι. Συμβαίνει όμως στην Ευρώπη. Και ευτυχώς χάρη στην αποψινή ιστορική απόφαση του ΚΑΣ, μπορεί να συμβεί και στην Ελλάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου